Pháp viện Minh Đăng Quang, phường An Phú
Pháp Viện Minh Đăng Quang tọa lạc tại số 505 xa lộ Hà Nội, phường An Phú, quận 2 do Đại lão Hòa thượng Pháp sư Thích Giác Nhiên, Tổng Tri sự Trưởng Giáo hội Tăng già Khất sĩ Việt Nam sáng lập năm 1968.
Buổi đầu, Pháp viện chỉ gồm ngôi chánh điện cất tạm hình chữ nhật và một số am cốc bằng tre lá trên một vùng đất nguyên là bãi đổ rác của thành phố, phía trước là khu ruộng đồng hoang sơ với tổng diện tích là 62.000m2. Trong hoàn cảnh khó khăn đó, quý Hòa thượng, Thượng tọa, Đại đức Tăng trong giáo đoàn đã không quản ngại vừa tu tập vừa dọn dẹp, san lấp, vun xới... để ngôi phạm vũ có được một diện mạo trang nghiêm trầm.
Chư Tôn đức trong Giáo đoàn như Hòa thượng Giác Phúc, Trưởng lão Giác Huyền, Hòa thượng Giác Lai đều có công lớn trong việc duy trì và phát triển ngôi phạm vũ này. Từ cổng tam quan, khách đến thăm sẽ được tận hưởng bầu không khí trong lành dưới những tàng cây cổ thụ rợp mát, đó là thành quả của việc vận động trồng cây xanh tạo cảnh quan do Pháp viện chủ trương năm 1989. Du khách cũng được chiêm bái tôn tượng đức Bồ-tát Quán Thế Âm, đức Bồ-tát Di-lặc và Tổ sư Minh Đăng Quang được tôn trí phía trước chánh điện trong một không gian thanh tĩnh với những hàng cây tỏa bóng mát. Bao bọc chung quanh khuôn viên là những biệt thất tịnh tu của chư Tăng cùng với thư viện, dãy Tăng đường, khu sinh hoạt của Phật tử... Tất cả được thiết trí hài hòa, phù hợp với môi trường, cảnh quan và mang đậm bản sắc văn hóa Phật giáo.
Chính vì môi trường lý tưởng như vậy, nên những ngày tháng cuối đời của Đức Nhị Tổ Giác Chánh, Ngài đã lưu trú tịnh tu nơi này trong một khoảng thời gian dài trước khi về miền Tây rồi viên tịch. Đó là cảnh trí của Pháp viện Minh Đăng Quang sau 30 năm thành lập.
Ngày 28 tháng 06 năm 2009, dưới sự chứng minh của Hòa thượng Pháp sư Giác Nhiên, Hòa thượng Giác Phúc (Viện chủ), Hòa thượng Giác Toàn (Đại diện Thường trực Giáo phẩm Hệ phái), chư Tôn đức Giáo phẩm Hệ phái, chư Tôn đức Giáo phẩm lãnh đạo Trung ương GHPGVN và Ban Trị sự thành hội Phật giáo TP. Hồ Chí Minh như Hòa thượng Thích Trí Quảng và Tăng Ni các quận huyện, chư Tăng Ni các Giáo đoàn tổ chức lễ khởi công đại trùng tu. Toàn khuôn viên Pháp viện có diện tích 37.500 m2, mặt tiền hướng ra xa lộ Hà Nội, cánh hữu là đại lộ Đông Tây, mặt hậu là đường Lương Định Của. Tòa Pháp viện Minh Đăng Quang được kiến thiết thành một đại già-lam tương xứng với nhu cầu cần có một trụ sở mang tầm vóc quốc tế để hoằng pháp lợi sanh và giao lưu với Phật giáo thế giới trong giai đoạn toàn cầu hóa.
Hạng mục chính tọa lạc ở giữa là một kiến trúc ngang 40m, dài 70m, cao ba tầng. Tầng trên là ngôi chánh điện bát giác truyền thống đường kính 32m. Chính giữa thờ đức Phật Thích Ca Mâu Ni. Tầng dưới là thiền đường rộng 24m, dài 50m. Phía sau thiền đường là một điện thờ Đức Phật trong tư thế Niết-bàn. Tầng dưới thiền đường là giảng đường rộng 40m, dài 50m. Phía sau là một sảnh lớn đa chức năng. Ngoài ra còn có một tầng hầm dùng làm nhà bếp và trai đường. Phía sau kiến trúc chính là tòa nhà “Tây Phương Cực Lạc” cao 5 tầng, dài 36m, rộng 12m, thờ chư vị lịch đại Tổ sư và Cửu Huyền Thất Tổ, sau nữa là khu vực Tuệ Tĩnh Đường và những hạng mục Từ thiện xã hội.
Bốn góc của kiến trúc chính là bốn ngôi tháp. Tháp bên trái phía trước có tên là Tháp Ca-diếp, nơi thờ bảy đức Phật quá khứ và lịch đại Tổ sư. Tháp bên phải phía trước có tên là Tháp Xá-lợi-phất. Tầng trên của tháp Xá-lợi-phất tôn trí Pháp bảo tam tạng kinh luật luận bằng các ngôn ngữ Pali, Sanskrit, Hán, Anh, Việt… có nội dung triết học, văn học, sử học Phật giáo… Tầng trệt là phòng đọc sách dành cho mọi đối tượng. Hai tháp phía sau là nơi thờ linh cốt của chư Tăng và Phật tử. Nối kết giữa các tháp là dãy hành lang 2 tầng để tạo khoảng không gian cho Phật tử thiền hành trong các khóa tu. Phía trên hành lang có bốn tháp một cột thờ bốn vị Bồ-tát theo truyền thống Phật giáo Đại thừa: Văn Thù, Phổ Hiền, Đại Thế Chí và Địa Tạng.
Lần đại trùng tu này, ngôi chánh điện sàn bằng gỗ thông năm xưa được dời vào bên trong để chư Tăng tại đạo tràng vừa có chỗ để tụng kinh bái sám khi công trình chưa hoàn mãn, mà cũng là để lưu niệm ngôi chánh điện cũ, nhờ đó mà ngày nay ngôi đại Chánh điện, thiền đường và giảng đường mới có mặt. Tất cả tượng Phật, Bồ-tát và cốc thất của chư Tăng cũng được di dời và quy hoạch trong một bố cục hài hòa của một ngôi tự viện uy nghiêm tiêu biểu của Hệ phái. Dự kiến năm 2018 sẽ hoàn tất việc đại trùng tu.
Trải qua 45 năm hiện hữu phía Bắc cửa ngõ của thành phố Hồ Chí Minh trên con đường xuôi Bắc về Nam, Pháp viện Minh Đăng Quang như một đóa hoa trang nghiêm, một không gian tĩnh lặng, trợ duyên cho khách hành hương chiêm bái tìm về sự an tịnh tâm hồn.
Ngày mùng 01/02/2014, Pháp viện Minh Đăng Quang là điểm tổ chức Đại lễ Tưởng niệm 60 năm Tổ sư Minh Đăng Quang vắng bóng. Đó là một hiếu sự trọng đại đối với môn đồ đệ tử. Sự kiện này cũng đánh dấu một quá trình hình thành và phát triển 70 năm Đạo Phật Khất Sĩ có mặt trên quê hương Việt Nam thân yêu.
Hệ phái khất sĩ tại thành phố có 6 Giáo đoàn với khoảng 3.000 tăng ni, trong đó, Giáo đoàn 4 đặt trụ sở tại Pháp viện Minh Đăng Quang. Đây là một trung tâm Hoằng pháp lâu dài và tương xứng với sự phát triển của Giáo hội Tăng già - Khất Sĩ Việt Nam. Hiện nay, Pháp viện có 50 vị Chư Tăng thường trú và tạm trú dài hạn, hơn 200 Phật tử cúng hội, nghe pháp, sám hối thường xuyên (ngày rằm, mồng một) và có sức chứa khoảng 3.000 Phật tử vãng lai đến tham quan, cúng hội trong những ngày lễ lớn.
Những ngày lễ hội trong năm tại Pháp viện:
(1) Ngày mùng 1 tháng Giêng âm lịch: Tết Nguyên Đán Cổ Truyền dân tộc;
(2) Ngày 14, 15 tháng Giêng âm lịch: Lễ Thượng nguyên;
(3) Ngày 30 tháng Giêng, mùng 01 tháng 02 âm lịch: Đại Lễ tưởng niệm Tổ sư Minh Đăng Quang vắng bóng;
(4) Từ ngày mùng 8 đến 15 tháng 4 âm lịch: Đại lễ Kỷ niệm Đức Phật đản sanh;
(5) Từ ngày 16 tháng 4 đến 15 tháng 7 âm lịch: Mùa An cư Kiết hạ hằng năm của chư Tăng Hệ phái trong 03 tháng;
(6) Từ ngày 18 đến ngày 24 tháng 4 âm lịch: Tuận lễ Bồi dưỡng chư Tôn đức Tăng Ni trụ trì các tịnh xá của Hệ phái;
(7) Ngày 19 các tháng 02, 6, 9 âm lịch: Lễ vía Bồ tát Quán Thế Âm. Đặc biệt ngày 19 tháng 6 âm lịch là ngày Húy kỵ Đại lão Hòa thượng Pháp sư Thích Giác Nhiên.
(8) Từ ngày mùng 01 đến 8 tháng 7 âm lịch: Tuần lễ Giáo dưỡng Đạo hạnh cho Thức-xoa-ma-sa, Tập sự trong Hệ phái;
(9) Ngày 14, 15 tháng 7 âm lịch: Đại lễ Tự tứ Tăng và Vu lan Bồn theo truyền thống Phật giáo và Hệ phái;
(10) Hằng tháng vào ngày 15, 30 âm lịch: Lễ cúng hội theo truyền thống Hệ phái, hằng tuần vào ngày Chủ nhật: Tổ chức các khóa tu danh cho cư sĩ tại gia gồm Khóa tu Một ngày An lạc, Niệm Phật, tu tập thiền định dành cho các đối tượng Phật tử và Khóa tu dành cho học sinh – sinh viên Phật tử.
Lý lịch Sư trụ trì chùa Minh Đăng Quang:
Tên: Lê Phước Tường, pháp danh: Thích Giác Toàn.
Sinh ngày: 17/10/1949 tại Long Định, Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang
Quê quán: Long An, Châu Thành, Tiền Giang
Hộ khẩu thường trú: 21 Nguyễn Trung Trực, phường 5, quận Bình Thạnh
Dân tộc: Kinh - Tôn giáo: Phật giáo; Quốc tịch: Việt Nam
Trình độ học vấn: Thạc sĩ phật học
Nghề nghiệp: Tu sĩ. Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Giáo phẩm Thường trực Hệ phái Khất sĩ, Trụ trì Pháp viện Minh Đăng Quang.