Trong những ngày qua, tình hình dịch bệnh Covid-19 tại Việt Nam diễn biến hết sức phức tạp, nguy hiểm và lây nhiễm nhanh trong cộng đồng. Để ngăn chặn quyết liệt lây nhiễm Covid-19 trong giai đoạn mới hiện nay, Ủy ban nhân dân thành phố đã có văn bản yêu cầu các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và mỗi gia đình, người dân thành phố nghiêm túc thực hiện các biện pháp phòng chống dịch với tinh thần “Mỗi người dân là một chiến sĩ, mỗi gia đình là một tổ chiến đấu, mỗi quận, huyện là một pháo đài vững chắc phòng chống dịch Covid-19”.
Đeo khẩu trang là một trong những biện pháp phòng ngừa để hạn chế sự lây lan của dịch bệnh Covid-19. Mỗi người dân cần thực hiện nghiêm việc đeo khẩu trang tại nơi công cộng và nơi làm việc; không tiếp xúc, giao dịch và làm việc với người không đeo khẩu trang. Một số thông tin liên quan đến các loại khẩu trang đang được sản xuất và sử dụng phòng, chống dịch Covid-19 như sau:
1. Các loại khẩu trang cơ bản:
1.1. Khẩu trang y tế thông thường:
Là loại khẩu trang được sản xuất theo Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 8389-1:2010 với cấu trúc gồm: các lớp vải (có thể có từ 2 đến 4 lớp vải không dệt, dạng phẳng, có gấp nếp); lớp vi lọc; thanh nẹp mũi; dây đeo.
Khẩu trang y tế thông thường có 2 mặt: mặt ngoài thường có màu (xanh, hồng, vàng, tím, trắng, xám, ...), không thấm nước; mặt trong màu trắng, có khả năng hút ẩm. Hai mặt có màu khác nhau giúp người sử dụng dễ dàng phân biệt và đeo khẩu trang đúng cách.
Phần quan trọng nhất của khẩu trang y tế thông thường chính là lớp vi lọc. Lớp vi lọc thấu khí nhưng không thấm nước. Lớp này có chức năng lọc bụi, vi khuẩn,...
Thời gian qua, do tình trạng khan hiếm nguyên liệu sản xuất, đặc biệt là màng vi lọc Meltblow nên Bộ Y tế đã cho phép thay thế màng vi lọc bằng vải không dệt 3 lớp SMS (Spunpond + Meltblown + Spunpond Nonwovens) để sản xuất khẩu trang y tế (trong trường hợp thiếu màng vi lọc) theo Công văn số 1485/BYT-TB-CT ngày 22/3/2020.
Khẩu trang y tế thuộc các loại trên phải đáp ứng tiêu chuẩn tương ứng và có số lưu hành do cơ quan y tế có thẩm quyền cấp theo quy định của Nghị định số 36/2016/NĐ-CP ngày 15/5/2016 của Chính phủ về quản lý trang thiết bị y tế. Để biết loại khẩu trang y tế do các cơ sở sản xuất được cấp phép lưu hành, cần tra cứu tại địa chỉ: https://dmec.moh.gov.vn à Kết quả dịch vụ công à Tìm kiếm nâng cao.
1.2. Khẩu trang vải kháng giọt bắn, kháng khuẩn:
Là loại khẩu trang được sản xuất theo Quyết định số 870/QĐ-BYT ngày 12/3/2020 của Bộ Y tế về hướng dẫn kỹ thuật tạm thời cho khẩu trang vải kháng giọt bắn, kháng khuẩn (gọi tắt là khẩu trang 870); có tối thiểu 3 lớp: lớp ngoài cùng là lớp có tính kháng nuốt, kháng giọt bắn đường hô hấp hoặc kết hợp kháng khuẩn; các lớp còn lại là lớp lọc, kháng khuẩn (lớp kháng khuẩn là vải kháng khuẩn, nano bạc, than hoạt tính hoặc tương đương), dây đeo.
Khẩu trang vải kháng giọt bắn, kháng khuẩn có thể dùng cho cán bộ y tế làm việc ở những nơi ít có nguy cơ; người tham gia phòng chống dịch; người bệnh trong cơ sở điều trị bệnh không lây nhiễm; người phục vụ ở các khu vực công cộng như lễ tân, bãi xe, cảng biên phòng, cửa khẩu, cảng hàng không...
1.3. Khẩu trang 3, 4 lớp (không đủ điều kiện là trang thiết bị y tế) và khẩu trang vải thông thường khác:
Các loại khẩu trang này được sử dụng cho mọi người khỏe mạnh và ở những khu vực ít có nguy cơ lây nhiễm; được quản lý như hàng hóa thông thường và sản xuất theo tiêu chuẩn cơ sở, tuân thủ các điều kiện đảm bảo chất lượng đối với sản phẩm theo quy định của Luật Chất lượng sản phẩm hàng hóa.
Hiện nay, Sở Công Thương thành phố đang tiếp nhận hồ sơ và xác nhận công bố hợp quy đối với các sản phẩm khẩu trang vải kháng giọt bắn, kháng khuẩn và khẩu trang 3 hoặc 4 lớp vải không dệt (hình dạng, kích thước giống với khẩu trang y tế nhưng không phải là khẩu trang y tế) theo quy định tại Thông tư số 21/2017/TT-BTC. Để biết thông tin cơ sở sản xuất đã công bố hợp quy sản phẩm khẩu trang vải, cần tra cứu tại địa chỉ: https://congthuong.hochiminhcity.gov.vn à Kết quả công bố hợp quy.
2. Cách phân biệt khẩu trang y tế và khẩu trang thông thường:
Căn cứ các quy định hiện hành, khẩu trang y tế bắt buộc phải có lớp vi lọc, khẩu trang nếu không có lớp vi lọc sẽ không đủ điều kiện là khẩu trang y tế.
Do vậy, để tránh tình trạng lãng phí không cần thiết, mỗi người cần hiểu rõ về các loại khẩu trang và nguyên tắc sử dụng trong phòng chống dịch Covid- 19. Người tiêu dùng khi mua khẩu trang sử dụng cần lưu ý các thông tin của sản phẩm (thành phần cấu tạo, tính năng,...) ghi trên nhãn, bao bì (vỏ hộp, bao gói khẩu trang) để đảm bảo mua đúng hàng, đúng chất lượng và phù hợp với chi phí bỏ ra. Người tiêu dùng nếu muốn trực tiếp kiểm tra sản phẩm bằng mắt thường có thể thực hiện việc cắt đôi khẩu trang để biết các lớp thành phần của khẩu trang mình đang sử dụng.